Το διαζύγιο είναι μια ψυχικά τραυματική εμπειρία για αυτούς που χωρίζουν, και περισσότερο οδυνηρό για το ψυχικό κόσμο των παιδιών. Όταν παρθεί η απόφαση διαζυγίου οι γονείς θα πρέπει να ενημερώσουν αμέσως το παιδί τους. Να του εξηγήσουν ότι είναι προτιμότερο ένα καλό διαζύγιο από ένα κακό γάμο. Όποια εξήγηση δώσουμε στα παιδιά πρέπει να την καταλάβουν ώστε να μη καταφύγουν σε φανταστικές ερμηνείες.
Η ανακοίνωση
Η ανακοίνωση καλό είναι να γίνει στο σπίτι των παιδιών, γιατί το περιβάλλον είναι οικείο. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να ακούσει το παιδί οπωσδήποτε μετά την αναγγελία του διαζυγίου, είναι η επιβεβαίωση και των δύο γονιών ότι η ακύρωση του γάμου δεν θα ακυρώσει και την αγάπη τους για εκείνο. Όταν λοιπόν γίνει η ανακοίνωση του διαζυγίου είναι καλύτερο για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να προηγηθεί ένα διάστημα μίας έως δύο εβδομάδων πριν την αναχώρηση του γονιού, ώστε να προλάβουν να προσαρμοστούν. Είναι σκόπιμο η ανακοίνωση να γίνει και από τους δύο γονείς, ώστε τα παιδιά να έχουν την άνεση να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να σας θέσουν όλες τις απορίες τους(«γιατί χωρίζετε;», «εμένα ποιο θα είναι το σπίτι μου;» «θα με αγαπάει πάντα η μαμά;») Θα πρέπει λοιπόν, αφού είστε έτοιμοι να ανακοινώσετε στο παιδί σας για το διαζύγιο, να ξέρετε ότι δεν πρέπει να πείτε στα παιδιά ότι χωρίζετε επειδή δεν αγαπιέστε πια. Στα μάτια του παιδιού η οικογενειακή αγάπη είναι δεδομένη και ιερή. Αν ακούσει ότι ο ένας γονιός έπαψε να αγαπά τον άλλο θα σκεφτεί ότι ίσως αύριο ή σε λίγους μήνες θα πάψει να αγαπά και εκείνο. Ξεκαθαρίστε του ότι δεν φέρει καμία ευθύνη για το χωρισμό. Μερικά παιδιά, ειδικά τα μικρότερα, νιώθουν ένοχα επειδή «τους συμβαίνει κάτι κακό» και θεωρούν «για να πάθουν κάτι τέτοιο» πρέπει να έκαναν κάτι εξίσου κακό και τα ίδια. Πείτε στα παιδιά ότι για τα διαζύγια φταίνε πάντα οι ενήλικες. Μην αφήσετε στο παιδί αναπάντητα τα βασικά ερωτήματά του (π.χ. «εγώ με ποιον θα μείνω;») ή όσα σας φαίνονται ασήμαντα («ποια κουκλάκια θα μπορώ να παίρνω στο σπίτι του μπαμπά;»). Αν δεν μπορείτε να απαντήσετε σε όλα επειδή πολλά παραμένουν ρευστά, απαντήστε με ειλικρίνεια «δεν ξέρουμε παιδί μου, ακόμα, αλλά θα προσπαθήσουμε και οι δυο να κάνουμε ότι καλύτερο για σένα».
Σημαντικές φράσεις σε ένα διαζύγιο
-
«Η μαμά και ο μπαμπάς θα ζουν σε διαφορετικά σπίτια στο εξής για να αισθάνονται καλύτερα».
-
«Δεν νιώθουμε ευτυχισμένοι όταν είμαστε μαζί και οι δυο μας».
-
«Θα ζούμε χωριστά για να μην έχουμε συνέχεια καβγάδες και ψυχρότητα».
-
«Ανεξάρτητα από το πώς νιώθουμε μεταξύ μας ο μπαμπάς ή η μαμά σας και εγώ, εσάς θα συνεχίσουμε και οι δύο να σας αγαπάμε και να σας φροντίζουμε όπως πάντα».
-
«Δεν θα στερηθείτε τίποτα από όσα επιθυμείτε».
-
«Θα είμαστε όλοι πιο ήρεμοι και χαρούμενοι».
Πιθανές αντιδράσεις στην παιδική και νηπιακή ηλικία
-
Ανασφάλεια, αίσθημα απώλειας και απόρριψης, εσωτερικές αμφιβολίες για το αν θα πάρουν τη «θέση» του ενός ή του άλλου γονιού.
-
Ψυχοσωματικά προβλήματα όπως πονοκέφαλοι, γαστρεντερικές διαταραχές, εκζέματα, ζαλάδες, συχνές ιώσεις.
-
Κατάθλιψη, άγχος, ανάπτυξη φοβιών, κρίση πανικού, έντονος θυμός και επιθετικότητα.
-
Πτώση στη σχολική επίδοση και σχολική άρνηση.
