Νιώθετε άβολα όταν εκφράζετε την άποψη σας;Αποφεύγετε να μιλήσετε μπροστά σε κόσμο, φοβούμενοι μήπως δεχτείτε αρνητική κριτική; Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν είστε μόνοι.
Ως κοινωνικά πλάσματα, επιθυμούμε να είμαστε αποδεκτοί. Είναι χαρακτηριστικό ότι, οι περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται την απόρριψη και πολλοί χρησιμοποιούν στρατηγικές που θα τους βοηθήσουν να ξεπεράσουν τον υποκείμενο φόβο.
Ωστόσο υπάρχουν μερικοί άνθρωποι, των οποίων, το άγχος τους καταβάλλει σε τόσο μεγάλο βαθμό, που θα αποφύγουν να εκφράσουν την άποψη τους, φοβούμενοι ότι θα κριθούν, θα ντροπιαστούν και θα “εξοστρακιστούν”, από την οικογένεια και τους φίλους τους. Η επιζήτηση της έγκρισης των άλλων, υπό οποιοδήποτε κόστος, συχνά οφείλεται στη χαμηλή αυτοεκτίμηση και στην έλλειψη εμπιστοσύνης.
Γιατί φοβάστε να εκφράζετε την άποψη σας;
Αφιερώστε λίγα λεπτά για να σκεφτείτε τους λόγους για τους οποίους μπορεί να φοβάστε να κριθείτε ή γιατί αισθάνεστε την ανάγκη να ευχαριστείτε συνεχώς τους ανθρώπους εις βάρος των δικών σας αναγκών. Τι οδηγεί αυτή τη συμπεριφορά; Η απάντηση βρίσκεται συχνά στις εμπειρίες της παιδικής μας ηλικίας.
Όταν γεννηθούμε, η επιβίωση μας εξαρτάται από τον φροντιστή μας, που καλύπτει τις ανάγκες μας για φαγητό, άνεση και αγάπη. Καθώς μεγαλώνουμε γινόμαστε περίεργοι για τον κόσμο μας γύρω μας και αρχίζουμε να εξερευνούμε γνωρίζοντας ότι ο φροντιστής μας θα είναι εκεί για να προσφέρει καθοδήγηση και υποστήριξη. Καθώς συνεχίζουμε να μεγαλώνουμε αρχίζουμε να βλέπουμε τον κόσμο μέσα από τις εμπειρίες μας και να διαμορφώνουμε τις δικές μας σκέψεις, απόψεις και συμπεριφορές.
Αν οι απόψεις μας ως παιδί απορριφθούν ή αντιμετωπιστούν με εχθρότητα και κριτική, θα αρχίσουμε να πιστεύουμε ότι δεν εκτιμούνται, δεν αξίζουν τίποτα και ότι δεν πρέπει να τις εκφράζουμε. Αυτός ο τρόπος σκέψης θα προκαλέσει, ακούσια, την ανάγκη να θέλουμε να είμαστε αόρατοι. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφεύγουμε την πιθανότητα να κριθούμε και να αισθανόμαστε ανεπαρκείς. Κατά αυτόν τον τρόπο, μειώνεται η μοναδικότητα, “μασκαρεύεται” η αληθινή ταυτότητα του ατόμου και τελικά προκαλείται το συναίσθημα του κοινωνικού άγχους και της αποτυχίας.
Πως όμως θα καταφέρουμε να το ξεπεράσουμε;
Μερικά πράγματα που μπορείτε να σκεφτείτε για να ξεπεράσετε τους φόβους σας και για να αυξήσετε την αυτοεκτίμηση σας είναι:
1. Σκεφτείτε τα προσωπικά σας επιτεύγματα. Επικεντρωθείτε στα πράγματα που εκτιμάτε για τον εαυτό σας.
2. Δεν είστε μόνοι! Όλοι φοβούνται την απόρριψη και την κρίση, παρόλο που κάποιοι μπορεί να φαίνονται σίγουροι.
3. Όταν οι άνθρωποι κρίνουν, συχνά κρύβουν πολλές από τις ανασφάλειες τους, οπότε αφιερώστε λίγο χρόνο για να σκεφτείτε τι συμβαίνει σε αυτούς που αισθάνονται την ανάγκη να σας κρίνουν.
4. Εάν αποτύχετε, τότε είναι μια ευκαιρία να μάθετε, να κάνετε τα πράγματα διαφορετικά. Να σέβεστε τον εαυτό σας και να εκτιμάτε όλα τα επιτεύγματα σας.
Θυμηθείτε ότι η αλλαγή απαιτεί χρόνο. Κάθε φορά που μαθαίνετε να μιλάτε ανοιχτά, να βρίσκετε τη φωνή σας και να εκφράζετε τη δική σας άποψη θα νιώσετε την αυτοπεποίθηση σας να αυξάνεται!
Μαρία Παπουτσή
M.Sc. Ψυχολογός-Παιδοψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
